Veertigdagentijd 2021
Palmzondag_thuisschikking_002a.jpg) 6e zondag veertigdagentijd
Symboliek bij de schikkingen van de 40dagentijd Ik ben er voor jou, Zeven keer barmhartigheid Er zijn zóveel mensen die wachten op een een warm woord, een goede daad, een beetje barmhartigheid. In de Veertigdagentijd staan we stil bij het leven van Jezus. Hij heeft ons laten zien wat barmhartigheid is. De hoop die dát geeft, geven we door: door barmhartig te zijn en goed te doen. Elke zondag van de veertigdagentijd staat er een ander werk van barmhartigheid centraal. De basisschikking bestaat uit verschillende onderdelen die gezamenlijk een open hart vormen. Het woord ‘hart’ is terug te vinden in barmhartigheid. Het hart dat open staat voor een ander, het hart dat de ander ziet, medelijden heeft en zich over de ander ontfermt. ‘Open’ omdat het gaat om de ander, open in de zin van benaderbaar. Het beeld dat de vorm oproept is een horizontaal beeld. In de zeven glazen die elke week gevuld worden met natuurlijke materialen komt het thema van de lezing sterk naar voren. Tussen de zeven glazen zijn stenen of boomstammetjes geplaatst, afhankelijk van het onderwerp van de lezing. Pasen ‘Wie God liefheeft, moet ook de ander liefhebben’ 1 Johannes 4:21 In de traditie van de kerk zijn de zes - later zeven -daden die Jezus noemt gaandeweg de zeven werken van barmhartigheid gaan heten. Een titel die je kunt lezen als een samenvatting en die duidelijk maakt: bij alle werken is het barmhartigheid waar het ten diepste om draait. Wil je je hart openstellen voor de ander, wil je er daadwerkelijk zijn als die ander een beroep op jou doet met zijn honger, dorst of ziekte? Wees barmhartig. Sommigen zien dit vervolgens weer als een samenvatting van de boodschap van de Bijbel. Voed de hongerigen en geef de dorstigen te drinken; geef de vreemdelingen onderdak en kleed wie naakt is; bezoek wie ziek is en gevangen zit en begraaf de doden. Zeven keer barmhartigheid. Zodat de ander ervaart: ik ben er voor jou. Bij de schikking Wie God liefheeft, heeft ook de ander lief. Het hart is vol met bloemen. De stammen en stenen zijn vervangen door meer vazen. Allerlei witte en gele voorjaarsbloemen zijn gebruikt. De vorm van het hart wordt geaccentueerd door buxustakjes. Zo verbinden we de tijd voor Pasen met Pasen. De steen is weggerold! Alles staat weer open! De dood jaagt ons geen angst meer aan, dus wat houdt ons nog tegen? Nu kunnen we vol vertrouwen delen van wat Hij ons gaf. Hij had ons lief en gaf ons alles, zonder reserves. Laten we Zijn voorbeeld volgen. Laten we de zieken bezoeken. De dorstigen laven. De hongerigen voeden. De vreemdeling onderdak bieden. De naakten kleden. De doden begraven. Zorg dragen voor de aarde. Halleluja! De Heer is waarlijk opgestaan. Symboliek bij Goede Vrijdag Op Goede Vrijdag staat de kruisiging centraal. Een -dood- stille tijd. Het verraad, de verloochening en de kruisiging. Tussen de stenen worden zilverlingen gelegd als verwijzing naar het verraad. Een kruis van stekelige acaciatakken ligt horizontaal of staat verticaal in het hart. Het hart is gesloten. We richten ons niet meer naar buiten, we zijn naar binnen gericht. Als iemand de Waarheid spreekt, komt dat hard aan. We zouden de Waarheid kunnen omarmen, maar lopen er vaak liever voor weg. Of erger nog: we maken Hem voor leugenaar uit. We zien het gebeuren, de dag dat Jezus wordt veroordeeld en gekruisigd. Maar ook nu nog, wijzen we de Waarheid af. Vandaag staan we hier bij stil en keren ons naar binnen. We onderzoeken ons eigen hart. Zijn wij bereid om de Waarheid te horen? Of wijzen we Hem af, zelfs tot in de dood? Symboliek bij Witte Donderdag Het delen van brood en wijn verbindt ons aan het verhaal op de Witte Donderdag. De glazen vazen worden omgeruild voor wijnglazen, gevuld met wijn. De korenaren die we gebruikten bij de schikking ‘De hongerigen voeden’, accentueren nu de lijn van het open hart. Er is moed voor nodig om in tijden van onzekerheid en verdriet onze huizen, harten en gedachten open te zetten. Soms zitten we zo vast in onze eigen gedachten, dat we een heel nieuw perspectief nodig hebben dat alleen een vreemde ons kan bieden. Een ontmoeting met een vreemdeling, die ons leven in een nieuw licht beziet, is dan een groot geschenk. Laten we doen als de Emmaüsgangers en ons openstellen voor onverwachte ontmoetingen. Wie weet ontmoeten we Jezus zelf in de ander. Symboliek bij de 6e zondag van de 40dagentijd, Palmpasen Respect hebben voor de overledenen, de doden begraven, het leven gedenken. Woorden die bij elkaar horen. In de vazen plaatsen we rode tulpen, rood is de kleur van bloed, lijden. De tulp, het symbool dat we eerder gebruikten om het gebed te symboliseren. De kleur paars is van reflectie en gedenken. De verbinding tussen de vaasjes wordt gelegd door rozemarijn. Het bitterzoete kruid, de herinnering aan leven. We zorgen voor de doden, omdat we zorg dragen voor elkaar tot het einde. Ieder leven is van waarde. Ieder leven wordt gezien. We noemen iemands naam en geven hem of haar een plek. We spreken onze hoop uit dat de dood niet het einde is. We geven het lichaam terug aan de aarde, waar het wacht. Net als een zaadje, is het in rust tot het tijd is om te ontkiemen in een nieuw leven. Symboliek bij de 5e zondag van de 40dagentijd ‘Ik had honger en jullie gaven mij te eten’ Mattheüs 25:35 In de opsomming van Mattheüs is dit het eerste werk van barmhartigheid. Het wordt ook wel de eerste van de lichamelijke werken genoemd en daarmee is al veel gezegd. Wat heb je als mens nodig om in de basale nood van het bestaan, van het zorgen voor je lichaam te kunnen voorzien? Allereerst: dat je te eten hebt en niet omkomt van de honger. Je kunt je zelfs afvragen of het, meer dan een werk van barmhartigheid, niet een plicht is om te zorgen dat ieder mens voldoende te eten en te drinken heeft. In Mattheüs 25 zet Jezus het in ieder geval op scherp: ‘Als je straks terugkijkt: wat heb jij dan voor je naaste gedaan. Heeft hij te eten gekregen of kwam hij om van de honger?’ Door heel de Bijbel heen is dat de grondtoon: een mens heeft recht op eten, op brood. Zelfs je vijand, zo staat in Spreuken. Wie brood heeft kan leven, kan verder de toekomst in kijken. En daarmee denken we, nu we richting Pasen gaan, ook aan het brood dat Jezus deelt. Het was een goede gewoonte in de kerk om het brood van het avondmaal na afloop te delen met de armen. Een gebaar waar beide beelden prachtig samenkomen: brood om te leven, volop te leven! Bij de schikking Brood om te leven. Brood om te delen. In veel kerken wordt er gezorgd dat er maaltijden worden gedeeld. In deze schikking mogen de korenaren dan ook niet ontbreken. De bonen die in de Biddag-schikking een paar weken geleden zijn gebruikt, zijn in het water gelegd en ontsproten. Deze voedzame zaden vormen de verbinding in het open hart. Voedsel is de basis van ons bestaan. We hebben gebeden om een zegen over onze oogst. Nu zien we de zaden ontkiemen. We vieren het begin van een goede oogst. Maar we kunnen alleen echt van dit wonder genieten, als we het samen delen. Zoals Jezus zichzelf aan ons heeft uitgedeeld, zo delen wij wat wij hebben met elkaar. Zoals voedsel de basis is van ons bestaan, zo is het delen van voedsel de basis van onze samenleving. Niet voor niets gedenken wij Jezus bij een maaltijd, die we samen delen. Symboliek bij de 4e zondag van de 40dagentijd De naakten kleden ‘Ik was naakt en jullie kleedden mij’ - Mattheüs 25:36 Wie vroeger z’n vijand echt wilde vernederen, nam hem mee zonder kleren. ‘Naakt en barrevoets’, schrijft Jesaja. Veel dieper kon je als mens niet zinken. Naakt zijn betekent niet alleen dat je geen kleren om je lichaam hebt, maar ook dat er geen plek voor je is in de gemeenschap. Je bent weerloos, in alle opzichten. Overdag de gesel van de zon waar niets je tegen beschermt, ‘s nachts de kou. En dag en nacht de schaamte van het naakt zijn. Het hebben van kleding was geen vanzelfsprekendheid. Door de hele Bijbel heen vind je de oproep te delen van je kleding. De heilige Maarten trok zich deze oproep aan toen een bedelaar hem om kleren smeekte. Hij sneed zijn mantel in tweeën. Achter de kleding zit de vraag naar waardigheid. Wellicht is het daarom dat Paulus het beeld van kleding gebruikt als hij het geloof ter sprake brengt. Wie bekleed is met Christus, ontdekt hoe God hem voluit mens wil maken. In navolging van Jezus kleden we de ander, letterlijk en figuurlijk, en helpen we om mensen waardigheid te geven. Bij de schikking Kleding verzamelen en kleding delen is iets wat heel veel gedaan wordt. Wat je met kleding biedt, is waardigheid en warmte. Voor deze schikking worden de glazen bekleedt met touw. Een dik touw accentueert de open hartvorm. In de glazen plaatsen we bloeiende bloesems. De brem en de bloesems vallen naar we elkaar toe zodat er een soort van’ luchtig geweven kleed’ ontstaat. Het rose symboliseert het vooruit kijken naar Pasen, feestelijk. Kleding biedt ons bescherming tegen hitte, tegen kou en tegen de blikken van andere mensen. Ook vertellen we met onze kleding graag iets over wie we zijn en hoe we ons voelen. We kleden ons mooi, netjes, feestelijk, gedecideerd, creatief. Laten we dit iedereen gunnen en ruimhartig delen van wat we hebben. Laten we ons bovendien bewust zijn van waar onze kleding vandaan komt en ons niet bekleden met onrecht. Symboliek bij de 3e zondag van de 40dagentijd Onderdak geven is ook het zorgen voor veiligheid en een thuis. Een vogelnestje in de tuin is ook een warme en veilige thuisplaats. We leggen deze bij de opening van het hart. In de vaasjes plaatsen we een groot blad. Een blad dat als een dak kan dienen en beschermend is tegen regen en wind. Aan het grote glas hangen we een klein flesje met een paar bloemen van een viooltje. Dit nederige kleine bloemetje mag schuilen in de geborgenheid. De vorm van het open hart wordt geaccentueerd door een pad van grind, harde en koude stenen die de vreemdeling op zijn weg tegenkomt. Er is moed voor nodig om een vreemde echt welkom te heten. In de eerste plaats, omdat je iemand niet kent en in de tweede plaats, omdat iemand jou niet kent. Jij bent namelijk net zo goed een vreemdeling voor die ander. De eerste stap is dus om elkaar te leren kennen. Dat kan pas, als je iemand echt durft te zien. Een mens net als jij, met mooie en minder mooie kanten. En tenslotte: als je de ander toestaat jou echt te zien. Een mens, net als hij, met mooie en minder mooie kanten. Als dat lukt, dan gaat de rest vanzelf. Symboliek bij de 2e zondag van de 40dagentijd De dorstigen laven Ik had dorst en jullie gaven mij te drinken’ Mattheüs 25:35 Na een paar droge zomers lijkt ook bij ons het besef gegroeid dat water niet altijd zomaar aanwezig is. Voor miljoenen mensen is een nog groter gebrek aan goed drinkwater dagelijkse realiteit. Een mens zonder drinken wordt dorstig, raakt uitgeput. Barmhartig ben je als je er dan bent om diegene van water te voorzien. In de Bijbel is dorst vaak ook de dorst naar God. Bijna poëtisch lopen de beelden door elkaar, zoals in Psalm 42: zoals een hert dat naar water snakt, verlangt de dichter naar God. En als Jezus bij een waterput een vrouw uit Samaria tegenkomt, wordt zijn vraag naar water gaandeweg een vraag naar de vrouw zelf. Ook dat is dorst laven: kijken waar mensen droog zijn komen te staan en hoe het komt dat de vreugde weg lijkt. In navolging van Jezus laven we wie dorst heeft. Door mee te helpenmensen van water te voorzien, door te zorgen voor de ziel. Bij de schikking Een ander te drinken geven, letterlijk ‘water’ of van ‘het levende water’. De glazenworden deze week gevuld met water waarin de bloemen van de hyacint drijven. De blauwe kleur van de hyacint verwijst naar het spirituele, de verbinding tussen hemel en aarde. De vorm van het open hart wordt geaccentueerd door een geregen ketting van hyacinten nagels, eventueel gecombineerd met de ranken van de maagdenpalm. Water lijkt zo gewoon. Het is overal. We bestaan zelf voor meer dan de helft uit water. Maar juist dit hele gewone is essentieel. Zou het ontbreken, dan zouden we letterlijk verschrompelen. Ook Gods Geest is overal, net als water. Hij is aanwezig tot in ons eigen lijf. Zonder Zijn aanwezigheid, blijft er weinig van ons over. Laten we zorgvuldig omgaan met water en het niet zien als iets vanzelfsprekends. Laten we er zorg voor dragen dat het beschikbaar is voor iedereen, overal ter wereld. Symboliek bij de 1e zondag van de 40dagentijd Opzoeken wie ziek is. Elkaar niet vergeten in moeilijke tijden. Er zijn voor elkaar. In de glazen planten we vergeet-mij-nietjes (plantjes). Tussen de glazen staan boomstammetjes. De vorm van het open hart wordt geaccentueerd door een slinger van gedroogde lavendelbloemetjes, geurig symbool voor goede zorg. Als iemand ziek is, dan wensen we hem of haar een spoedig herstel. Dat doen we liever dan iemand echt te zien in zijn kwetsbaarheid en moeite. Maar iemand gezelschap houden die ziek is, hoe confronterend ook, biedt ons de kans samen te beseffen dat we allemaal kwetsbare mensen zijn, of we nou ziek zijn of gezond. Het maakt niet uit wie er aan de beurt is om sterk te zijn: we zijn allemaal kwetsbare mensen in God hand. Laten we elkaar, ook in de pandemie die ons in zijn greep houdt, nabij blijven. | ||
| terug | ||
6.jpg)
IMG_20211128_WA0015.jpg)
20201218_113625.jpg)
6.jpg)
20220410_111843.jpg)
IMG_20220327_WA0002.jpg)
10.jpg)
IMG_20190201_WA0051.jpg)
Palmzondag_thuisschikking_002a.jpg)
IMG_20191211_WA0006a.jpg)
7.jpg)